"Piłsudski". Borys Szyc zagrał marszałka, a inni? Sprawdzamy, kto jest kim w filmie Michała Rosy

"Piłsudski" Michała Rosy już 13 września będzie można oglądać w kinach, a kilka dni później film Michała Rosy z Borysem Szycem w roli tytułowej zostanie zaprezentowany w Konkursie Głównym FPFF w Gdyni. Kogo - i w jakim wcieleniu - zobaczymy na ekranie?

Józef Piłsudski (Borys Szyc)

Borys Szyc jako Józef Piłsudski Jarosław Sosiński

Dla przyjaciół Ziuk, dla partyjnych towarzyszy Wiktor. A dla żołnierzy – Komendant lub po prostu Dziadek. Już jako dzieciak powtarzał, że jest stworzony do wielkich rzeczy. Mówił o sobie "uparty Litwin" i tak też postępował. Nie złamały go ani pobyt na Syberii, ani odsiadka w niesławnej warszawskiej Cytadeli. Od 1892 roku w kręgu socjalistów. Redaktor wichrzycielskich pism, konspirator. Od 1905 roku na czele Organizacji Bojowej. Inspirator powstania związków strzeleckich, w 1912 roku po raz pierwszy wybrany na Komendanta Głównego ZWC. Żołnierz, który aż do śmierci niemal nie rozstawał się ze swoim siwym mundurem. Od 1918 roku jednocześnie naczelnik państwa oraz wódz naczelny.

Maria Piłsudska (Magdalena Boczarska)

Magdalena Boczarska jako Maria Piłsudska Jarosław Sosiński

Piękność i dystyngowana dama. A do tego… rewolucjonistka niegodząca się na żadne kompromisy. Aktywna wśród socjalistów na wiele lat przed tym, nim do tego grona dołączył Piłsudski. Biła szmuglerskie rekordy (75 egzemplarzy opasłej książki ukrytych pod gorsetem!), zdobywała mężowi poparcie i prowadziła salon, do którego zwyczajnie wypadało zaglądać. O ile oczywiście było się wywrotowcem. W czasie Wielkiej Wojny opiekowała się rannymi legionistami i lojalnie wspierała Piłsudskiego. Zmarła niedługo po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.

Aleksandra Szczerbińska (Maria Dębska)

Film 'Piłsudski'. Maria Dębska jako Aleksandra Szczerbińska i Borys Szyc w roli tytułowej Fot. Jarosław Sosiński / SF Kadr

Odwagę odziedziczyła po babci, uczestniczce powstania styczniowego. I tak jak ona niebezpieczeństwu śmiała się w twarz. W latach robotniczej rewolucji zarządzała składami broni, w których przechowywano tysiące sztuk karabinów i rewolwerów. Potem osobiście wywiozła część łupów zdobytych pod Bezdanami. U zarania I wojny światowej towarzyszka Ola organizowała żeńską służbę wywiadowczą I Brygady i dowodziła nią. Przez blisko rok internowana przez Niemców. Od 1921 roku żona Józefa Piłsudskiego i nieoficjalna pierwsza dama.

"Był człowiekiem ambitnym, ale potrzebował kobiety u boku" - Boczarska i Dębska o dwóch żonach marszałka >>

Walery Sławek (Jan Marczewski)

Film 'Piłsudski'. Jan Marczewski jako Walery Sławek Jarosław Sosiński

Twierdził, że z podniosłych przemów o walce klas i drodze do socjalizmu niewiele rozumie. Wolał po prostu bić się za Polskę. W 1904 roku organizował manifestację na placu Grzybowskim, która stała się iskrą prowadzącą do wybuchu rewolucji nad Wisłą. W 1906 ciężko raniony, gdy eksplodowała bomba, którą chciał wysadzić tory przed planowanym napadem na pociąg w Milanówku. Ślepy na jedno oko, w połowie głuchy, pozbawiony trzech palców… I tak nie zaprzestał walki. W wolnej Polsce wpływowy polityk, marszałek sejmu, kilka razy premier.

Aleksander Sulkiewicz (Józef Pawłowski)

Józef Pawłowski jako Aleksander Sulkiewicz Jarosław Sosiński

Tatar z pochodzenia kształcony w tureckiej szkole w Konstantynopolu. Nikt nie podejrzewał, że przy swoim rodowodzie mógłby się zadawać z rewolucjonistami marzącymi o wolnej Polsce. Ceniony pracownik służby celnej i skarbówki, a zarazem… niezawodny agent socjalistów. Bez jego pomocy nie dałoby się przerzucać nielegalnej bibuły z Zachodu do Polski. W 1900 roku organizował podziemną drukarnię "Robotnika".

A potem pomógł przygotować słynną ucieczkę Piłsudskiego z petersburskiego szpitala. Zginął w roku 1916 w bitwie legionowej nad Stochodem.

Aleksander Prystor (Tomasz Schuchardt)

Film 'Piłsudski'. Tomasz Schuchardt jako Aleksander Prystor Jarosław Sosiński

Zwykle działał z drugiej linii. Sprawny organizator i przebiegły spiskowiec. Planował ataki na kasy powiatowe, urzędy, oddziały zaborczego wojska. Osobiście wziął udział w napadzie na pociąg pod Bezdanami, i to mimo że miał chorą nogę i kulejąc, niemal wpadł w ręce wroga. Dla Piłsudskiego był jak brat. Gdy aresztowano go w 1912 roku, zrozpaczony Ziuk mówił:

Za stary już jestem, by sobie przyjaciół wyrabiać i zbliżać się z ludźmi, jak to było z Olkiem.

W II Rzeczypospolitej między innymi minister przemysłu, marszałek senatu i szef rządu.

Kazimierz Sosnkowski (Kamil Szeptycki)

Kamil Szeptycki jako Kazimierz Sosnkowski Jarosław Sosiński

Doskonały organizator i analityczny umysł. Piłsudskiego poznał w lutym 1906 roku, a już cztery miesiące później został szefem całego okręgu Organizacji Bojowej. Odpowiadał za rozbicie 25 sklepów monopolowych i za likwidację wrogich agentów i urzędników. Pomógł przygotować sławną "krwawą środę", kiedy to w jednym dniu dokonano osiemdziesięciu zamachów na rosyjskich policjantów i funkcjonariuszy Ochrany. Dwadzieścia lat młodszy od Piłsudskiego, w czasie Wielkiej Wojny stał się jego zastępcą i prawą ręką. Przez kilka miesięcy towarzyszył mu podczas internowania przez Niemców w magdeburskiej twierdzy.

Witold Jodko-Narkiewicz (Marcin Hycnar)

Marcin Hycnar jako Witold Jodko-Narkiewicz Jarosław Sosiński

Zawsze musiał być pierwszy. A socjalistą został na długo przed tym, nim zrobiło się to modne. Obecny na zjeździe założycielskim Polskiej Partii Socjalistycznej i na kanapowej nasiadówce, która dała początek Związkowi Walki Czynnej. Złotousty, walczył nieodmiennie ostrym piórem. Ale nie rewolwerem, bo do akcji konspiracyjnych nie miał zdaniem kolegów "ani twarzy, ani umiejętności aktorskich". To on 11 listopada 1918 roku kazał wywiesić na Zamku Królewskim w Warszawie czerwony sztandar socjalizmu. W II Rzeczypospolitej robił karierę w dyplomacji. Zmarł w 1924 roku.

"Piłsudski" Michała Rosy w kinach od 13 września.