W filmie "Ukryta gra" Bill Pullman wciela się w rolę Joshuy Mansky’ego, genialnego matematyka, który u szczytu kryzysu kubańskiego zostaje porwany przez amerykańskie tajne służby. Nadużywający alkoholu zapomniany geniusz ma wystąpić w szachowym pojedynku przeciwko sowieckiemu mistrzowi Gawryłowowi na międzynarodowym turnieju. Rywalizacja jest jednak tylko przykrywką dla szpiegowskiej rozgrywki. Kiedy sojusznicy okazują się wrogami i nie wiadomo, komu naprawdę ufać, Mansky musi wykonać ruch mający powstrzymać konflikt nuklearny. Film Łukasza Kośmickiego w świetnym stylu przenosi widza do lat 60. Dla tych z was, którzy mają ochotę wejść głębiej do świata przedzielonego żelazną kurtyną, mamy kilka książkowo-filmowo-serialowych propozycji.
Zobacz też: "Klimat jak z filmów o Bondzie" - zwiastun muzyczny "Ukrytej gry" >>
kadr z filmu 'Doktor Strangelove' Directed by Stanley Kubrick, distributed by Columbia Pictures [Public domain]
Na początek coś z prosto z czasów zimnej wojny, bo z 1964 roku. Stanley Kubrick nakręcił "Doktora Strangelove" na podstawie powieści Petera George'a o tym samym tytule. Film Kubricka to pastisz na taktyki stosowane przez rządy Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego w konflikcie - szczególnie doktrynę wzajemnej anihilacji. Peter Sellers wystąpił w potrójnej roli kapitana Lionela Mandrake'a, prezydenta USA Merkina Muffleya oraz tytułowego doktora Strangelove'a, nazistowskiego naukowca. Dwóch pierwszych panów usiłuje powstrzymać szalony pomysł ataku nuklearnego na ZSRR, którego mózgiem jest właśnie Strangelove. Ogromny chaos - jak nietrudno przewidzieć - nie kończy się zbyt pomyślnie. Niezapomniana satyra polityczna Kubricka przeszła do historii jako jedno z najlepszych dzieł amerykańskiej kinematografii. Zdecydowanie warto odświeżyć.
"Zawód: Amerykanin". Za dnia - przykładna amerykańska rodzina, nocą - przebiegli radzieccy szpiedzy
''Zawód: Amerykanin'' Fot. Fox
"Wszystkie chwyty dozwolone w miłości i na zimnej wojnie" - taki slogan promował serial "Zawód: Amerykanin" ("The Americans"), który - choć długo niedoceniany - przez pięć lat emisji zebrał właściwie tylko pozytywne recenzje widzów i krytyków. Produkcja opowiada o parze radzieckich szpiegów, która na codzień mieszka na przedmieściach Waszyngtonu. Ich dzieci, sąsiedzi, znajomi z pracy i przyjaciele nie mają zielonego pojęcia o prawdziwych motywacjach Elizabeth (Keri Russell) i Marka (Matthew Rhys) Jenningsów.
Za dnia Liz i Mark pracują w biurze podróży, ale pod osłoną nocy wplątują się w coraz gęstszą zimnowojenną sieć. Oprócz perspektywy agentów ZSRR dostajemy spojrzenie z drugiej strony w postaci Stana Beemana (Noah Emmerich), który jest sąsiadem państwa Jennings i - niespodzianka - agentem FBI. "Zawód: Amerykanin" trzyma w napięciu do końca i jest pozycją absolutnie obowiązkową dla wszystkich fanów dobrze zaplanowanej intrygi z historią w tle.
John Lewis Gaddis, wybitny amerykański historyk, w książce "Zimna wojna: historia podzielonego świata" świetnie opisał trwającą kilka dekad rywalizację dwóch bloków oddzielonych żelazną kurtyną. Obok faktów znajdziemy tam - zgodnie z opisem wydawnictwa Znak - "dramatyczny opis zakulisowych rozgrywek w gabinetach światowych przywódców". Gaddis nie pominął także sytuacji społeczeństw żyjących w zagrożeniu wojną atomową.
To bardzo obszerne i wszechstronne opracowanie tematu zimnej wojny - od jej wybuchu do upadku Związku Radzieckiego. Jak na dłoni widać mechanizmy rządzące historią Polski, którą Gaddis pokazał jako jeden z wielu pionków w grze światowych mocarstw. Znak zapewnia, że "Zimna wojna (..)", pełna przykładów, analiz dokumentów, anegdot i nieznanych wydarzeń książka składa się na fascynujący przewodnik po historii drugiej połowy XX wieku.
"Most szpiegów". Tom Hanks na straży prawa
Most szpiegów - scena z filmu IMPERIAL CINEPIX
Jest rok 1957. James Donovan (Tom Hanks), prawnik z Brooklynu, broni oskarżonego o szpiegostwo na rzecz ZSRR Rudolfa Abla (Mark Rylance). Udaje mu się wywalczyć dla niego karę 30 lat pozbawienia wolności zamiast kary śmierci, choć i tak cała sprawa odbija się w USA szerokim echem - niekoniecznie w pozytywnym sensie. Kilka lat później przed Donovanem pojawia się nowa sprawa. Sowieci ujęli i osądzili amerykańskiego pilota (Austin Stowell) fotografującego terytorium ZSRR. CIA postanawia doprowadzić do wymiany więźniów, która miałaby odbyć się w Berlinie Wschodnim z udziałem adwokata. Donovan bierze sprawy w swoje ręce... "Most szpiegów" bazuje na prawdziwych wydarzeniach i jest godną uwagi rekonstrukcją wydarzeń z początku lat 60. Film otrzymał sześć nominacji do Oscara - Mark Rylance zgarnął nagrodę dla najlepszego aktora drugoplanowego.
Serial '22.11.63' powstał na podstawie bestsellerowej powieści 'Dallas '63' MAT PRASOWE
Choć Stephen King jest uznanym autorem horrorów i powieści grozy, w "Dallas '63" pokazał się czytelnikom od całkiem innej strony. Bardzo sprawnie połączył historię i fikcję w opowieść o Jake'u Eppingu, nauczycielu angielskiego, który pewnego dnia dostaje od umierającego na raka przyjaciela bardzo specyficzną prośbę. W barze prowadzonym przez Ala znajduje się portal, który przenosi wszystkich przechodzących do września 1958 roku. Schorowany Al nie jest w stanie dopełnić misji, którą sobie założył - a misja to nie byle jaka.
Chodzi bowiem o ocalenie prezydenta Johna F. Kennedy'ego, który zginął z rąk Lee Harveya Oswalda w Dallas 22 listopada 1963 roku. Al wierzy, że uratowanie JFK zmieniłoby bieg historii. Jake z wahaniem podejmuje wyzwanie. Przy okazji załatwia w latach 50. i 60. kilka innych spraw, ale kompletnie nie zdaje sobie sprawy, jakie konsekwencje pociągną za sobą jego machlojki z czasem. W 2016 roku Hulu zrealizowało udaną ośmioodcinkową ekranizację "Dallas '63". Główną rolę Jake'a Eppinga odegrał James Franco.
"Polowanie na Czerwony Październik". Sean Connery i Alec Baldwin na skraju wojny
Polowanie na Czerwony Październik materiały prasowe
Ekranizacja bestsellerowej powieści Toma Clancy'ego, którego dzieło krytycy ochrzcili mianem technothrillera. "Polowanie na Czerwony Październik" prezentuje historię kapitana Marko Ramiusa (Sean Connery) i załogi najnowocześniejszej radzieckiej łodzi podwodnej "Czerwony Październik". Wyruszenie okrętu w rejs budzi zrozumiały niepokój Amerykanów i Brytyjczyków. Podczas gdy Rosjanie nakręcają w przeciwnikach przekonanie, że Ramius chce ich zaatakować, prawda jest zgoła inna. Samotny analityk CIA, Jack Ryan (Alec Baldwin), decyduje się do niej dotrzeć. Rozpoczyna się wyścig z nieubłaganym czasem...
Ciekawostka: Alec Baldwin jako pierwszy wcielił się w postać Jacka Ryana, którego potem w hollywoodzkich produkcjach grali Harrison Ford, Ben Affleck, Chris Pine, a ostatnio John Krasinski. Ten ostatni jest gwiazdą serialu Amazona "Tom Clancy's Jack Ryan", który może średnio pasuje do naszej listy, bo dzieje się współcześnie, ale i tak nie omieszkamy polecić go waszej uwadze.