Alicja, która cierpi na "fugę dysocjacyjną" czy dręczona wstydem Wiola? Wszystkie twarze Gabrieli Muskały

Tegoroczne Dwa Brzegi choć nieco inne - festiwal odbywa się w formule hybrydowej, projekcje filmów i spotkania z gośćmi odbywają się online, w kinie plenerowym obejrzymy jeden pokaz dziennie - zapewnią moc wrażeń i atrakcji. W jednej z głównych sekcji festiwalu - "I Bóg stworzył aktorkę" - twórcy festiwalu postanowili przybliżyć dorobek Gabrieli Muskały. Grażyna Torbicka, Dyrektor Artystyczna Festiwalu Filmu i Sztuki Dwa Brzegi w Kazimierzu Dolnym, zachęca do zapoznania się z jej aktorskimi rolami.

W 1994 roku ukończyła PWSFTviT w Łodzi. Już tam, podczas studiów, rozpoczęła się jej współpraca z Mariuszem Grzegorzkiem, który najpierw w teatrze zaproponował jej  tytułową rolę w „Agnes od Boga”, a potem w 1999 roku główną rolę w filmie „Królowa  aniołów”. Spotkanie z tak bezkompromisowym w myśleniu o sztuce artystą jak Mariusz Grzegorzek z pewnością miało wpływ na dalsze artystyczne wybory młodej aktorki.

Dziś ma na koncie wiele ról teatralnych (również w spektaklach Teatru TV), które przyniosły jej w sumie kilkanaście różnych nagród i wyróżnień. W 1995 roku została laureatką I Nagrody Festiwalu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu. W tym samym roku po raz pierwszy nagrodzono ją również Złotą Maską za największe osiągnięcia artystyczne, za role w „Lekcji” Eugène’a Ionesco i w „Czarodzieju z Oz” L. Franka Bauma w Teatrze Powszechnym w Łodzi. Jedną z jej najsłynniejszych i najbardziej utytułowanych kreacji jest rola Olgi w spektaklu „Merylin Mongoł” Nikołaja Kolady, w reżyserii Barbary Sass, w Teatrze im.  Jaracza w Łodzi.

Poszukując wciąż nowych wyzwań, razem z siostrą Moniką napisała pod pseudonimem Amanita Muskaria monodram „Podróż do Buenos Aires. Work in Regress” (2001), w którym zagrała rolę Walerki. Monodram  pokazywany był i nagradzany na wielu festiwalach zagranicą, m.in. w Edynburgu. Premiera ich drugiego dramatu „Daily Soup” (2007) miała miejsce w Teatrze Narodowym w Warszawie. Oba utwory zostały przetłumaczone na angielski, niemiecki, włoski, rumuński i węgierski.

Równolegle do teatralnego rozwija się filmowe życie aktorki, które ma kilka etapów. Pierwszym była wspomniana już „Królowa aniołów”. Kolejnym spotkanie z Gregiem Zglińskim, które dało jej szansę na stworzenie przejmującej kreacji Labinoty, uciekinierki z Kosowa w filmie „Cała zima bez ognia” (2004), produkcji belgijsko-szwajcarskiej nagrodzonej na Festiwalu w Wenecji. Za rolę w ich kolejnym wspólnym filmie „Wymyk” (2011) otrzymała nagrodę dla najlepszej aktorki  drugoplanowej na Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni i potwierdziła tym samym swoją ogromną dojrzałość artystyczną i wszechstronność w budowaniu portretów kobiet o skrajnie różnych temperamentach.

W 2007 roku zagrała w ramach projektu „30 minut” Studia Munka w debiutanckim filmie Agnieszki Smoczyńskiej „Aria Diva” i to spotkanie otworzyło kolejny etap w jej  artystycznych poszukiwaniach, może jak dotąd najważniejszy. Właśnie Agnieszce Smoczyńskiej powierzyła do realizacji swój autorski projekt, scenariusz filmu „Fuga”, w którym  brawurowo zagrała Alicję, kobietę, która cierpi na tzw. „fugę dysocjacyjną”, rodzaj zaburzenia wywoływanego długotrwałym stresem i uczuciem braku szczęścia. Światowa premiera filmu odbyła się, z ogromnym sukcesem, na  Festiwalu Filmowym w Cannes. „Fuga” przyniosła Gabrieli Muskale wiele nagród, wśród nich także tę najbardziej zaskakującą: Orzeł – Nagroda Polskiej Akademii Filmowej w kategorii Odkrycie roku 2019.

Zatem „odkryjmy” wspólnie na Dwóch Brzegach nieprzeciętny talent tej aktorki, oglądając jej filmy i słuchając „Lekcji kina” – spowiedzi twórczyni filmowej Gabrieli Muskały.

Grażyna Torbicka

Zapraszamy na projekcje, wydarzenia i spotkania z twórcami na 14. Festiwalu Filmu i Sztuki Dwa Brzegi w dniach 1–9 sierpnia 2020 r. Zachęcamy do śledzenia naszych newsletterów oraz profilu na FACEBOOKU i INSTAGRAMIE.

Więcej o: