Helena Kowalczykowa przyszła na świat 25 lutego 1907 roku we wsi Kosowo na Podlasiu. Choć od dziecka marzyła o występowaniu na scenie, to rodzina nie pochwalała jej planów na przyszłość. Mimo braku wsparcia nie przestawała dążyć do swojego celu. Gdy miała 17 lat, rozpoczęła kurs dramatyczny w Moskwie, który stał się początkiem jej aktorskiej przygody.
O aktorstwie marzyła od dziecka. W teatrze znalazła pracę i miłość
Jeszcze w trakcie trwania kursu, za namową nauczycieli Kowalczykowa dołączyła do obsady Wołyńskiego Teatru Objazdowego. Dla młodej dziewczyny było to spełnieniem marzeń i ogromną szansą rozwoju. Obserwując pracę profesjonalnych aktorów, szkoliła swój warsztat i umiejętności, czerpiąc z ich wiedzy i doświadczenia. To właśnie wśród członków grupy poznała swoją pierwszą i jedyną miłość. W 1933 roku do obsady dołączył Edward Kowalczyk. Starszy o 2 lata aktor dopiero stawiał swoje pierwsze kroki na scenie. Połączyła ich wspólna pasja, ambicje i ta sama upartość w dążeniu do celu. Zanim jednak stanęli na ślubnym kobiercu, minęło 5 lat. Po ślubie postanowili osiedlić się w Bydgoszczy, gdzie obydwoje dostali angaże w Teatrze Miejskim.
Szczęście nie trwało długo, bo niespełna rok później wybuchła wojna. W tym czasie Edward Kowalczyk prężnie działał w konspiracji, zaś Helena Kowalczykowa występowała w Teatrze I Armii Wojska Polskiego w Lublinie. Po zakończeniu wojny postanowili porzucić dotychczasowe życie. Przeprowadzili się do stolicy i dołączyli do obsady Teatru Klasycznego, a później Współczesnego.
Po ponad 40 latach otrzymała rolę na ekranie. Zagrała ponad 80 ról
Od debiutu Kowalczykowej na scenie do jej pierwszej roli na ekranie minęły ponad cztery dekady. Przed kamerą stanęła dopiero w 1972 roku, grając epizod w "Pościgu" w reżyserii Jana Łomnickiego. Choć miała wówczas 65 lat, to od razu skradła serca widzów. Mogła liczyć również na uznanie twórców, którzy chętnie powierzali jej role gospodyń, babć czy kobiet z bagażem doświadczeń. Od tamtej pory na ekranie wystąpiła ponad 80 razy, grając w takich produkcjach jak "Noce i dnie", "Czterdziestolatek" czy "Grzech dzieciństwa". Największą popularność zyskała, kreując postać matki Henia, Lermaszewskiej, w kultowym już serialu "Dom".
Pracowała wytrwale niemal do ostatnich chwil swojego życia. Helena Kowalczykowa zmarła 7 sierpnia 1999 roku w wieku 92 lat. Została pochowana na warszawskim Cmentarzu Bródnowskim u boku męża, Edwarda Kowalczyka, który odszedł 21 lat wcześniej.
