Szukacie książki na wieczór? Paweł Goźliński poleca [WAKACYJNA LISTA OSOBISTA]

Zaczął się wrzesień, ale lato wciąż trwa, więc nie ustajemy w szukaniu dobrych książek do czytania! W tym tygodniu swoimi propozycjami dzieli się z nami Paweł Goźliński, redaktor naczelny "Książek. Magazynu do czytania" oraz Wydawnictwa Agora.

W Wakacyjnej Liście Osobistej znane osoby przez całe wakacje (i odrobinę dłużej) polecają książki, które dobrze znać. W każdym tygodniu swoje propozycje przedstawiać będzie ktoś inny, bezpośrednio lub pośrednio związany z literaturą. Każdego dnia inny ebook z listy można też kupić w księgarni Publio.pl w promocyjnej cenie 14,90 zł.

W tym tygodniu naszej akcji listą książek dzieli się z nami Paweł Goźliński, redaktor naczelny „Książek. Magazynu do czytania” oraz Wydawnictwa Agora. Od czasu do czasu powieściopisarz - autor

"Rzekomo fajna rzecz, której nigdy więcej nie zrobię", David Foster Wallace

Tylko 11 września ebook w cenie 14,90 zł - sprawdź tutaj >>

W końcu, książka za książką, David Foster Wallace staje się istotnym autorem również u nas. Pewnie poczekamy jeszcze trochę na przekład jego arcydzieła, powieści „Infinite Jest”, ale tom po tomie wychodzą jego opowiadania i eseje. W „Rzekomo fajnej rzeczy, której nigdy więcej nie zrobię” pisze m.in. o rejsie wycieczkowym statkiem na Karaiby, o własnej szkolnej i tenisowej biografii (w młodości wydawało się, że będzie z niego nie pisarz, ale jakiś nowy McEnroe), o dorocznych Targach Stanu Illinois i kręceniu „Zagubionej autostrady” Lyncha. Ale jak pisze! Błyskotliwie? Arcybłyskotliwie.

Przenikliwie? Znów mało powiedziane. Wallace jest fenomenalnym diagnostą naszej medialnej rzeczywistości. Każdy z tych tekstów to osobna przygoda, a podążanie za umysłem i stylem Wallace’a jest szczególnym rodzajem czytelniczej rozkoszy, którą chciałoby się zmienić jak najszybciej w żywą rozmowę z autorem. Szkoda, że już niemożliwą.

"Dziesiąty grudnia", George Saunders

Tylko 12 września ebook w cenie 14,90 zł - sprawdź tutaj >>

W „10 grudnia” styl Saundersa osiąga absolutne mistrzostwo, a każde z zawartych w tomie opowiadań jest arcydziełem zarówno języka, konstrukcji, suspensu, jak i głębinowości społecznej i psychologicznej diagnozy. Ich bohaterami są m.in. pomiatany przez szefa podrzędny pracownik parku rozrywki przemawiający językiem średniowiecznego rycerza, więźniowie poddawani w świecie przyszłości eksperymentom medycznym mającym doprowadzić do powstania substancji dających pełną kontrolę nad ludzką psychiką czy ledwo wiążący koniec z końcem ojciec, który po wygranej na loterii kupuje modną wśród przedstawicieli klasy średniej ogrodową girlandę z żywych dziewcząt z Trzeciego Świata, by oszczędzić poniżenia córce.

Tak, Saunders czasami oddala się od realizmu, ale przy tym niebezpiecznie zbliża się do prawdy.

"Republika świecidełek", Paweł Sajewicz

Tylko 13 września ebook w cenie 14,90 zł - sprawdź tutaj >>

Ktoś na Floriańskiej w Warszawie podpala samochody. Miasto w strachu, choć też trochę, z nudów, bawi się własnym strachem. Wkrótce – na ekranach telewizorów – podpalacz dokonuje kryminalnego coming outu. Do aktów z pogranicza wandalizmu i terroru przyznaje się znany lewicowy działacz i publicysta.

No i po kryminale. I całe szczęście, bo Paweł Sajewicz w swojej debiutanckiej powieści nie musi się podpierać gatunkowymi formułami. Zresztą rozwiązanie „kryminalnej zagadki” zamiast likwidować napięcie, jeszcze je potęguje. Wiemy przecież kto, ale nie wiemy dlaczego. I przede wszystkim, jaki jest związek między ideologicznym (?) piromanem a trójką młodych bohaterów „Republiki świecidełek”.

Debiut Sajewicza nie bez racji będzie opisywany w kategoriach powieści generacyjnej, być może nawet środowiskowej (ach ta warszaffka!). Jednak jego bohaterów, ich kryzysów, dylematów i wyborów, choć są świetnie osadzone w warszawskiej rzeczywistości, nie da się zamknąć w granicach metropolii. Sajewicz obchodzi się ze stworzonymi przez siebie postaciami ostrożnie, nie jest sędzią (choć z wykształcenia jest prawnikiem), ale uważnym obserwatorem i diagnostą. A jaka jest jego diagnoza? Zdradzać nie będę, ale zapewniam, dotkliwa. Jeszcze bardziej dla czytelników niż bohaterów.

"Klasztor", Zachar Prilepin

Tylko 14 września ebook w cenie 14,90 zł - sprawdź tutaj >>

Wielka – pod każdym względem – powieść. I dowód, że w Rosji sztuka tworzenia monumentalnych, rozpiętych między niebem i piekłem, zbawieniem i zagładą historii jest wciąż żywa. Jesteśmy w pierwszym obozie przyszłego GUŁagu zorganizowanym w klasztorze na Wyspach Sołowieckich przez współpracownika Trockiego, Łotysza Fiodora Iwanowicza Eichmanisa. Ludzki pan – można by rzec. Wciąż wierzy, że jego placówka to miejsce przemiany wciąż białych i nie dość czerwonych Rosjan w ludzi nowych czasów.

Główny bohater powieści, Artiom, wbrew instynktowi przetrwania ładuje się w coraz większe kłopoty – od „wojny” z błatnymi po romans z urzędniczką łagrowych specsłużb. Nie byłby jednak „Klasztor” „prawdziwą rosyjską powieścią”, gdyby na dnie piekła nie czekała na Artioma przewrotna wizja zbawienia. Na czym ono polega? Przekonają się ci, którzy nie przestraszą się 656 stron wędrówki przez ciemność.

"Lew kontra święty", Pawieł Basiński

Tylko 15 września ebook w cenie 14,90 zł - sprawdź tutaj >>

Druga, po „Ucieczce z raju”, fenomenalna „tołstojowska” książka Pawła Basińskiego. To biografia podwójna – skonfrontowani w niej zostali Lew Tołstoj i znacznie mniej u nas znany Jan Kronsztadzki, który całe życie modlił się o... śmierć autora „Wojny i pokoju”. Jednocześnie Jan uznawany był za świętego cudotwórcę, uzdrowiciela i proroka.

Z pomocą tych dwóch postaci Basiński przedstawił symboliczny konflikt rozdzierający Rosję. „Bo Tołstoj odrzucał prawosławie i szukał humanistycznej utopii (…). – Tymczasem Jan odrzucał intelekt. «Wszystko już zostało powiedziane w Biblii, więc myślenie to nie twoja sprawa. (…) Ale masz szczęście: kapłan wszystko ci wytłumaczy». Takie poglądy oburzały Tołstoja. Mówił: Bóg dał mi rozum, żebym zrozumiał, jak i po co żyję. Świat wymaga gruntownej przemiany. I Tołstoj miał w tym absolutną rację”.

"Czas kobiet", Jelena Czyżowa

Tylko 16 września ebook w cenie 14,90 zł - sprawdź tutaj >>

Doskonały „Czas kobiet” Jeleny Czyżowej to niewielka rozmiarami powieść, w której leningradzka komunałka (mieszkanie dzielone przez wiele rodzin, norma w epoce komunizmu) staje się „małą Rosją”. Punkt wyjścia jest prosty: robotnica zachodzi w ciążę, ojca brak, a dzieckiem – niemą córką – opiekują się „współlokatorki” młodej matki. Historia każdej z nich to przepustka do innego świata: jedna jest arystokratką, druga ukończyła trzy klasy szkoły podstawowej, trzecia to chłopka, która miała romans z hrabią... Wszystkie trzy przeżyły blokadę Leningradu i wszystkie trzy straciły w niej bliskich. Teraz tworzą swoistą rodzinę „nowego typu”. Ale nie po to, by lepić nowego, radzieckiego człowieka. Kim więc będzie dziecko trzech babek?

"Euforia", Lily King

Tylko 17 września ebook w cenie 14,90 zł - sprawdź tutaj >>

Fenomenalna powieść o antropologii. I o spotkaniu z innym, który – jak to inny – okazuje się doskonałym kluczem do nas samych. Brzmi abstrakcyjnie? Jasne, ale powieść Lily King, gęsta jak tropikalne powietrze, aż kipi od emocji. Mamy w niej, jak w klasycznej opowieści o miłości, trójkąt. Ona – młoda, ale uznana uczona. Jej mąż, zazdrosny o odkrycia partnerki i pragnący sukcesu za wszelką cenę. Jest też rywal, niedoszły samobójca (klasyczna ofiara smutku tropików) i przyszły kochanek, który stanie się mimowolnym sprawcą tragedii.

Ważne jest tło: Nowa Gwinea i plemiona, których życie jest przedmiotem badań trójki antropologów. Czego się o nim dowiedzą? I czy ta wiedza warta jest kosztów, jakie będą musiały zapłacić obydwie strony?

Bohaterka powieści ma swój realny pierwowzór. To Margaret Mead, jedna z najważniejszych figur w dziejach antropologii kultury. Jednak King z jej biografią poczyna sobie nadzwyczaj swobodnie. To nie zarzut, wręcz przeciwnie. Czasami alternatywna, sfikcjonalizowana biografia – wbrew temu, co się zwykło mówić o relacjach literatury i życia – bywa jeszcze bardziej fascynująca niż prawdziwe CV.