Literacka Nagroda Nobla 2018. Szwedzka Akademia zdecydowała o zawieszeniu Literackiej Nagrody Nobla na rok 2018. Decyzja ta była podyktowana troską o "wiarygodność nagrody".
Wszystkiemu winne jest gigantyczne zamieszanie z molestowaniem seksualnym, o jakie oskarżono męża jednej z członkiń jury, poetki Katariny Frostenson. Z jury w ostatnich tygodniach odchodziły kolejne osoby, pojawiły się dodatkowe oskarżenia o przecieki - mąż Katariny Frostenson miał wiedzieć o wiele wcześniej, kto zdobędzie nagrodę, miał również przekazywać te informacje dalej, np. bukmacherom.
Fundacja Nobla wydała specjalne oświadczenie, ponieważ przełożenie przyznania nagrody nie zdarza się często:
Jednym z warunków, które usprawiedliwiają przełożenie przyznania Nagrody jest poważny kryzys w instytucji przyznającej wyróżnienia, który mógłby wpłynąć na uznanie Nagrody za "niewiarygodną". Kryzys w Szwedzkiej Akademii wpłynął na Nagrodę Nobla. Decyzja o odwołaniu przyznania Nagrody ma zabezpieczyć reputację Nagrody w tej kategorii.
- czytamy w oświadczeniu Fundacji Nobla.
Nagrody Nobla w pozostałych kategoriach zostaną przyznane bez zmian. Przełożenie dotyczy wyłącznie Nagrody Nobla w dziedzinie literatury.
Literacki Nobel w cieniu #MeToo
Wszystko zaczęło się w listopadzie 2017 roku, chwilę po ogłoszeniu laureata Literackiej Nagrody Nobla 2017, kiedy 18 kobiet oskarżyło Jean-Claude'a Arnault o molestowanie seksualne i przemoc. Jean-Claude Arnault jest mężem Katariny Frostenson, która zasiada w jury odpowiedzialnym za przyznawanie literackiej Nagrody Nobla. Akademia stanęła przed trudną decyzją, jak rozdzielić prywatną działalność Frostenson i jej męża od przyznawania Nobla. Postanowiono uciąć wszelkie związki z organizacją, w której pracował Jean-Claude Arnault wraz z małżonką, a która była hojnie dotowana przez Akademię - to w klubie dyskusyjnym Forum w Sztokholmie miało dochodzić do nadużyć i przemocy wobec kobiet. Do afery w duchu #MeToo dołączyły oskarżenia o przecieki - Arnault miał wiedzieć o wiele wcześniej, kto otrzyma nagrodę Nobla.
Wokół jury zrobił się szum. Nawet zazwyczaj ostrożne w takich sprawach szwedzkie media zaczęły pisać o skandalu. Ze swojego stanowiska ustąpiła Sara Danius, pierwsza kobieta-szefowa komitetu, który przyznaje literacką Nagrodę Nobla. Na jej miejsce w trybie awaryjnym powołano zastępcę, ale za Danius podążyli następni, którzy nie zgadzali się na takie wymieszanie spraw prywatnych męża jednej z członkiń jury i jej odpowiedzialności za jego czyny.
Literacka Nagroda Nobla 2018 w... 2019 roku
W obliczu oskarżeń wobec męża, którym on stanowczo zaprzecza, Frostenson zdecydowała się ustąpić ze stanowiska. Za nią i za sekretarz jury podążyli inni. Dzisiaj komitet jest w bardzo trudnej sytuacji, bo nie ma wymaganej większości 12 głosów aktywnych, żeby móc podjąć decyzję o przyznaniu nagrody. Dlatego od kilku dni spekulowano o przeniesieniu literackiego Nobla 2018 na rok 2019. Dzisiaj podjęto ostateczną decyzję.
Nobel z literatury - to nie pierwszy raz, kiedy są problemy
Jak dotąd tylko 7 razy Szwedzka Akademia nie przyznała Nagrody Nobla w dziedzinie literatury - ostatni raz stało się to w 1943 roku. Było też sześć lat, kiedy Nobla przyznano dopiero rok później, argumentując, że nikt nie spełnił kryteriów, które wyznaczył sam Alfred Nobel w swoim testamencie.
