Szwedzka Akademia Nauk doceniła Olgę Tokarczuk za "narracyjną wyobraźnię, która wraz z encyklopedyczną pasją reprezentuje przekraczanie granic jako formę życia". Od kilku dni przebywa w Sztokholmie, gdzie intensywnie spędza tzw. tydzień noblowski. Autorka "Biegunów" brała udział m.in. w odczycie swojego eseju "Czuły narrator" i spotkaniu z tłumaczami swoich książek. Spotyka się z dużym zainteresowaniem, podobnie jak jej literatura.
Nagroda Nobla dla Olgi Tokarczuk - pisarka w Sztokholmie Fot. Albert Zawada / Agencja Wyborcza.pl
Wręczenie Nobla. Tokarczuk i reszta laureatów odbiorą medale
Polska pisarka, która została laureatką Literackiej Nagrody Nobla za rok 2018 (w zeszłym roku nagrody nie wręczono), odbierze złoty medal i dyplom z rąk króla Szwecji Karola XVI Gustawa, a wieczorem weźmie udział w uroczystym królewskim bankiecie w sztokholmskim ratuszu.
W wygłoszonym kilka dni temu eseju "Czuły narrator" Olga Tokarczuk wskazała, że literatura "jest zbudowana na czułości wobec każdego innego od nas bytu" i przekonywała, że jest to podstawowy psychologiczny mechanizm powieści. - Dzięki temu cudownemu narzędziu, najbardziej wyrafinowanemu sposobowi ludzkiej komunikacji, nasze doświadczenie podróżuje poprzez czas i trafia do tych, którzy się jeszcze nie urodzili, a którzy kiedyś sięgną po to, co napisaliśmy, co opowiedzieliśmy o nas samych i o naszym świecie - mówiła pisarka. Dodawała:
Czułość jest tą najskromniejszą odmianą miłości. To ten jej rodzaj, który nie pojawia się w pismach ani w ewangeliach, nikt na nią nie przysięga, nikt się nie powołuje. Nie ma swoich emblematów ani symboli, nie prowadzi do zbrodni ani zazdrości. Pojawia się tam, gdzie z uwagą i skupieniem zaglądamy w drugi byt, w to, co nie jest „ja”.
Przemowa noblowska Olgi Tokarczuk. Przeczytaj cały esej "Czuły narrator" >>
Peter Handke laureatem literackiego Nobla. Będą protesty?
Razem z polską noblistką w uroczystości w Sztokholmie wezmą udział także laureaci w dziedzinie fizyki, chemii, medycyny i nauk ekonomicznych oraz austriacki pisarz Peter Handke, który zdobył Literacką Nagrodę Nobla za 2019 rok.
Ta decyzja Szwedzkiej Akademii spotkała się z ostrą krytyką, bo pisarz - nagrodzony za "lingwistyczną pomysłowość, która bada obrzeża i specyfikę ludzkich doświadczeń" - przez krytyków swojej twórczości i poglądów określany jest obrońcą skrajnie prawicowego serbskiego nacjonalizmu i Slobodana Miloševica (wygłosił nawet mowę na jego pogrzebie).
Krytyka laureata literackiego Nobla. Peter Handke: Zostaw mnie w spokoju! >>
W ciągu tygodnia noblowskiego, nie tylko w Polsce, o Austriaku było zdecydowanie ciszej niż o Tokarczuk. Na dzisiaj jest zaplanowana jednak manifestacja przeciw Handkemu, zorganizowana m.in. przez Teufikę Sabanovic, której ojciec został zamordowany w Srebrenicy.
Ile wynosi Nagroda Nobla?
Początek uroczystości wręczenia nagród jest zaplanowany na 10 grudnia na 16:30. Zwycięzcy otrzymują dyplom, medal oraz nagrodę pieniężną w wysokości 9 milionów koron szwedzkich, czyli ponad 850 tysięcy euro.
Olga Tokarczuk odbierze Nobla w kreacji Gosi Baczyńskiej. Wiemy, kto zaprojektował drugą suknię >>
Laureat Pokojowego Nobla odbiera nagrodę w stolicy Norwegii - Oslo. Nagrody, ufundowane przez Alfreda Nobla, szwedzkiego chemika i wynalazcę, są przyznawane od ponad 115 lat i tradycyjnie wręczane 10 grudnia, w rocznicę jego śmierci.
Literackiego Nobla otrzymało w sumie 114 osób. Do tej pory nagrodę tę przyznano czwórce Polaków - Henrykowi Sienkiewiczowi, Władysławowi Reymontowi, Czesławowi Miłoszowi i Wisławie Szymborskiej.
