Paszporty Polityki to nagrody przyznawane od blisko 26 lat. W styczniu 2020 roku obędzie się już 27. gala wręczenia tych wyróżnień. Wiemy, kto w tym roku powalczy o nagrodę w siedmiu rożnych kategoriach. Co ich wszystkich łączy? "Polityka" tak to opisuje: "Paszport został wymyślony dla artystów, których talent przekracza średnie polskie normy i przestaje się mieścić w naszych geograficznych granicach". Nagrody zostaną wręczone 14 stycznia 2020 roku w Teatrze Polskim w Warszawie. Kto o nie powalczy?
W kategorii film w tym roku znaleźli się sami mężczyźni, co ciekawe dwaj z nich są związani z głośnym filmem "Boże Ciało" w reżyserii Jana Komasy. Bartosz Bielenia zagrał w nim główną rolę, a Mateusz Pacewicz napisał scenariusz. Oprócz nich do wyróżnienia wytypowano także Bartosza Kruhlika. Dlaczego właśnie oni?
Zdaniem Anity Piotrowskiej z jury, Bartosz Bielenia zasłużył na nominację bo "gra duszą i ciałem, słowem i spojrzeniem. Tej twarzy się nie zapomina". Bielenia ukończył Akademię Sztuk Teatralnych w Krakowie. Organizatorzy Paszportów piszą o nim - "Niepokojący, androgyniczny, niezdefiniowany, osobny. Trudno opisać fenomen tego młodego aktora. Znany był do tej pory z drugoplanowych ról kinowych. Dopiero brawurowy występ w 'Bożym Ciele' Jana Komasy w pełni ujawnił jego ogromny potencjał. Mówi się o nim, że to aktorski kameleon i że z pewnością nie będzie bohaterem jednego sezonu filmowego".
Bartosz Kruhlik jest autorem jedenastu krótkich metraży, które łącznie zdobyły blisko 150 nagród i wyróżnień. O jego filmie "Supernova" zrobiło się głośno, gdy wraz z trzema innymi filmami nie dostał się do gdyńskiego konkursu. Na skutek protestów środowiska przywrócono go na listę, po czym wygrał w kategorii najlepszy debiut. Zdaniem prof. Tadeusza Lubelskiego Kruhlik na nagrodę zasługuje, bo: "Polska wieś, którą reżyser pokazuje, (…), widoczna tu jest jak na dłoni, z całą złożonością podziałów i ograniczeń trapiących nasze społeczeństwo. Uderza przy tym, zwłaszcza jak na dzieło debiutanta, mocne tło, wydobywające wyrazistość wielu aktorów drugoplanowych".
Trzecim nominowanym w kategorii film jest Mateusz Pacewicz. Tadeusz Sobolewski pisze o nim - "Mateusz Pacewicz napisał scenariusz najgłębiej ewangelicznego polskiego filmu. Nie wierzyliśmy, że może dziś powstać kino oddziałujące terapeutycznie z taką siłą. Jan Komasa ma rację: Mateusz Pacewicz to jedno z największych odkryć polskiego kina trudnych czasów".
W kategorii teatr nominowana została aktorka, dramatopisarka i reżyserka Magdalena Drab. Oprócz niej wyróżniono Monikę Frajczyk, jedną z wiodących aktorek w zespole krakowskiego Starego Teatru. O Paszport Polityki powalczy z nimi Weronika Szczawińska - reżyserka, dramaturżka i performerka.
W kategorii literatura o nagrodę powalczy Weronika Murek za książkę "Feinweinblein", która jest zbiorem trzech sztuk teatralnych. Jedna z nich to właśnie rozszerzona wersja tytułowego dramatu, za który autorka otrzymała Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną. Na podstawie tej sztuki powstał m.in. spektakl w Teatrze Współczesnym w Szczecinie. Forma dramatu odpowiada skłonności Murek do szybkiego dialogu, groteski i przede wszystkim niesłychanej wyobraźni językowej.
Jury wytypowało także Urszulę Zajączkowską - poetkę, artystkę wizualną i botaniczkę. Nominację do Paszportu Polityki dostała za zbiór esejów "Patyki, badyle", w których szuka nowych języków opisu relacji człowieka z przyrodą.
Szansę na wyróżnienie w kategorii literatura ma też Dominika Słowik, która uznana jest za jedną z najciekawszych pisarek młodego pokolenia. Nominację do Paszportu Polityki przyniosła jej powieść "Zimowla". Ten thriller z elementami opowieści grozy daje bardzo ciekawy obraz historii najnowszej – lat 80. i 90. Polska jest tutaj krainą cudów i oczekiwania na cuda, myślenie magiczne okazuje się zasadą istnienia całego kraju. Przewrotność tej książki polega również na tym, że za zagadkami niekoniecznie kryją się siły nadprzyrodzone. Jedna z bohaterek mówi: "W tym kraju przeszłość to najlepszy kapitał na przyszłość".
W kategorii sztuki wizualne wyróżniono Alexa Baczyńskiego-Jenkinsa, Weronikę Gęsicką i Romana Stańczaka. O Paszport w dziedzinie muzyka poważna konkurują Krystian Lada, Martyna Pastuszka i Jakub Józef Orliński.
W tym roku za najciekawszych muzyków w kategorii muzyka popularna uznano Błażeja Króla, Piernikowskiego i Hanię Rani. Przypomnijmy, w ubiegłym roku wygrał Dawid Podsiadło.
Kultura cyfrowa w minionym roku zdaniem jury zyskała szczególnie dużo dzięki projektom artystów takich jak Jacek Brzeziński i Artur Ganszyniec z Different Tales. Szansę na wygraną mają Aleksandra Jarosz oraz Dawid Ciślak (Polyslash).