Mówi się, że coś jest "tajemnicą poliszynela". A co to właściwie znaczy?

Sformułowanie "tajemnica poliszynela" często jest używane w kontekście zdradzania innym osobom pewnych faktów czy plotek. Nierzadko jednak stosuje się je błędnie. Co właściwie oznacza ten zwrot? Jak z niego korzystać? Jaka jest jego historia?

Zgodnie z definicją zaproponowaną przez prof. Jerzego Bralczyka, tajemnica poliszynela jest informacją rozpowszechnioną i ogólnie dostępną, która według niektórych niesłusznie jest traktowana jest poufna. O tajemnicy tej najczęściej mówi się w sytuacjach, gdy chcemy dać rozmówcy do zrozumienia, że o przekazywanych wiadomościach wszyscy wiedzą.

Andrzej Zaucha i Ewa Bem Historia zabójstwa Andrzeja Zauchy. Przez miłosny trójkąt, doszło do tragedii

Co oznacza tajemnica poliszynela? Przykłady użycia

Przekładając to sformułowanie na przykłady z literatury i kultury, tajemnicą poliszynela można nazwać ogromne długi Ignacego Krasickiego, słabość do kobiet Adama Mickiewicza czy nieustająca zazdrość Juliusza Słowackiego o uznanie, którym cieszył się Mickiewicz.

Tajemnicę poliszynela z powodzeniem można również przekładać na sprawy życia codziennego. Przykładami użycia mogą być następujące zwroty:

  • Twoja miłość do Kasi jest tajemnicą poliszynela, wszyscy dobrze o tym wiedzą.
  • Było tajemnicą poliszynela, że zwycięzca tego konkursu został wybrany jeszcze przed głosowaniem.
  • Dobrze zdałeś egzamin? To była tajemnica poliszynela, że już wcześniej znałeś wszystkie pytania.

W praktyce więc zwrot "tajemnica poliszynela" stosowany jest wobec sytuacji czy wiadomości, które tak naprawdę dla nikogo nie są tajemnicą, ale z drugiej strony przez kogoś mogą być tak właśnie traktowane.

Zobacz wideo Poznaliście już tajemnice z serialu "Rojst"?

Skąd pochodzi zwrot "tajemnica poliszynela"?

Termin "tajemnica poliszynela" pochodzi od francuskiego Polichinelle, czyli postaci znanej z włoskiej commedia dell’arte. Bohater, czyli poliszynel był śmiesznie garbatym samochwałą i kłótnikiem, który tajemniczym, ale bardzo głośnym szeptem zdradzał publiczności swoje wszelkie zamiary i sekrety. Dokonywał tego w ukryciu przed innymi postaciami.

Wśród możliwych przyczyn śmierci Adama Mickiewicza wymieniana jest właśnie cholera, ale także... otrucie Cholera, czarna śmierć, tyfus. Choroby, które dziesiątkowały ludzkosć

Poliszynel był postacią bez jakichkolwiek manier, cechował się gburowatością, miał mundur w jaskrawych kolorach z przewagą czerwieni i kapelusz z kogucim piórem. Jego zachowanie powodowało wśród publiczności szyderczy uśmiech. Celem jego postępowania było skryte przekazanie widzom wszystkich tajemnic, dzięki czemu ci mogli zrozumieć intrygę.

Więcej o: