Gaza, miasto zamieszkane co najmniej od V tysiąclecia p.n.e., jest ważnym ośrodkiem kulturowym już od starożytności. To tu mieszały się kultury Egipcjan, Rzymian i Arabów. Była także ważnym ośrodkiem handlowym dla biblijnych Filistynów. Strefa Gazy położona w Autonomii Palestyńskiej wciąż jest pełna czekających na odkrycie antycznych pozostałości. Jedną z nich jest wyjątkowa mozaika, którą znalazł lokalny rolnik.
Więcej ciekawych tekstów znajdziesz na stronie głównej Gazeta.pl
Palestyńczyk Salman al-Nabahin odkrył wyjątkową mozaikę podczas sadzenia drzew oliwnych w obozie dla uchodźców w Bureij, niecały kilometr od granicy z Izraelem. Próbując dowiedzieć się, dlaczego niektóre z nich nie zapuściły korzeni, zaczął kopać wraz z jednym z siedmiorga dzieci. Topór syna napotkał twardą posadzkę. Okazało się, że pochodzi ona z epoki bizantyjskiej. Nabahin powiedział agencji Reuters, że zidentyfikował ten fakt z pomocą internetu. Potwierdzili go później międzynarodowi eksperci. Odkrycie rolnika zainteresowało nie tylko miejscowe Palestyńskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności, ale również French Archaeology School. Pierwsza z organizacji poinformowała media, że odkryta podłoga zawiera 17 paneli mozaikowych przedstawiających życie codzienne i zwierzęta, między innymi ptactwo wodne, psy i owady. Mozaika została ułożona w czasie, gdy Palestyna była prowincją bizantyjską, od 390 n.e. do 634–36 n.e., kiedy region podbiły wojska muzułmańskie. Minister dodał, że wiele faktów na temat odkrycia wciąż trzeba jeszcze zweryfikować.
Odkrycie archeologiczne jest wciąż na wczesnym etapie i czekamy, aby poznać więcej tajemnic i wartości cywilizacyjnych. Może nam dostarczyć szczegółów na temat starożytnych cywilizacji i antropologii w Gazie, historycznych i gospodarczych relacji ze starożytnym środowiskiem regionalnym oraz ówczesnego statusu Palestyny w świecie.
- napisał w oświadczeniu.
Bizantyjska mozaika nie jest jedynym znaleziskiem w Gazie w ostatnim czasie. W ubiegłych latach dokonano tam kilku odkryć, w tym wiele zawdzięczanych lokalnym farmerom. W kwietniu 2022 roku jeden z nich znalazł liczącą 4500 lat rzeźbę bogini Canaanite. Bogato zdobiona posadzka może okazać się jednak cenniejsza.
To najpiękniejsze podłogi mozaikowe odkryte w Gazie, zarówno pod względem jakości przedstawienia graficznego, jak i złożoności geometrii. Nigdy nie było tu takiej finezji
- mówi Associated Press René Elter, archeolog z Francuskiej Szkoły Biblijnej i Archeologicznej w Jerozolimie.
To spektakularne odkrycie, zwłaszcza że nasza wiedza na temat archeologii jest niestety niepewna, biorąc pod uwagę ówczesne okoliczności. Gaza była bardzo ważna w okresie powstania tej mozaiki i znana z rozwijającej się produkcji wina eksportowanego przez Morze Śródziemne.
– dodaje Hadani Ditmars Asa Eger, archeolog z University of North Carolina w Greensboro. Z powodu braku funduszy i odpowiednich specjalistów Gaza jest zmuszona zaprosić do pomocy w procesie wykopalisk i konserwacji grupy międzynarodowe. Salman al-Nabahin patriotycznie podkreśla jednak znaczenie odkrycia dla swojego kraju:
Widzę to jako skarb, a nawet coś droższego, niż skarb. To nic osobistego, moje odkrycie należy do każdego Palestyńczyka
- powiedział al-Nabahin o znalezisku. Choć sytuacja miała miejsce sześć miesięcy temu, dopiero od kilku dni piszą o nim światowe media. French Archeology School chciał najpierw odpowiednio zabezpieczyć mozaikę i poznać jej znaczenie. Choć data jej powstania została już oszacowana, specjaliści starają się też określić, czy jej pochodzenie jest świeckie, czy religijne. Zachował się obszar około 23 metrów kwadratowych posadzki, część została jednak uszkodzona, prawdopodobnie przez korzenie drzew oliwnych.
Pomóż Ukrainie, przyłącz się do zbiórki. Pieniądze wpłacisz na stronie pcpm.org.pl/ukraina