Choć Hans Niemann triumfował już w 2018 roku podczas National Blitz Championships, to w ostatnich tygodniach głośno mówi się o skandalach wokół tego młodego szachisty. 19-letni zdobywca tytułu arcymistrza, który wywalczył w 2021, 4 października otrzymał pismo od Chess.com, które przedstawia dowody w sprawie oszustw, jakich miał dopuścić się podczas ponad 100 rozgrywek.
Więcej ciekawych tekstów znajdziesz na stronie głównej Gazeta.pl
Korzystał z pomocy, ale w jaki sposób?
Ze śledztwa przeprowadzonego przez Chess.com wynika, że Niemann nie rozgrywał partii samodzielnie i korzystał z niedozwolonej pomocy osób z zewnątrz. Statystyki zdają się potwierdzać, że szachista wygrywał zdecydowanie częściej, gdy turnieje były transmitowane w internecie. Spekulowano, że oglądający je specjaliści mogli wówczas podpowiadać młodemu mistrzowi. Organizatorzy ani widzowie nie dopatrzyli się jednak podejrzanych zachowań. Dużą popularnością cieszyła się za to teoria, według której właściwe ruchy miały dyktować Niemannowi... wibrujące kulki analne.
Na ten pomysł wpadł inny arcymistrz, Eric Hansen, który komentował grę młodszego szachisty podczas streama na profilu Chessbrah na Twitchu. Temat rozwinięto na portalu Reddit, skąd trafił na Twittera i poruszył nie tylko szachową społeczność - sprawę skomentował m.in. Elon Musk. W oficjalnym oświadczeniu organizatorów turnieju Sinquefield Cup z 10 września można jednak przeczytać, że "nie było żadnych przesłanek, by którykolwiek z uczestników grał nieuczciwie". Nowy raport Chess.com stanowczo temu zaprzecza. Znalazła się w nim lista dowodów na "liczne nieprawidłowości w grach Niemanna".
Odkryliśmy, że Hans prawdopodobnie oszukiwał w ponad 100 grach szachowych online, w tym w kilku turniejach z nagrodami pieniężnymi. Chociaż nie wątpimy, że Hans jest utalentowanym graczem, zauważamy, że jego wyniki są statystycznie nadzwyczajne
– czytamy w raporcie. Chess.com wykorzystuje liczne analizy w celu ustalenia, czy gracze korzystają z nielegalnych aplikacji. Monitoruje stare wyniki graczy, a także porównuje ich ruchy z tymi zalecanymi przez silniki szachowe. Potwierdzenie zarzutów o oszustwo w "fizycznych" grach jest jednak znacznie trudniejsze. Chess.com nie potwierdziło wszystkich oskarżeń wobec Niemanna, ale uznało, że niektóre z jego najlepszych partii "zasługują na dalsze badania w oparciu o dane". Oficjalne wyniki śledztwa ukażą się wkrótce. Odmówiono jednak wzięcia pod uwagę teorii z kulkami analnymi.
Wycofał się przez niego z turnieju, później zabrał głos w sprawie oskarżeń
Niemann zszokował świat, pokonując 31-letniego mistrza świata Magnusa Carlsena. W związku z porażką postanowił wycofać się z turnieju po wykonaniu zaledwie dwóch ruchów. O decyzji poinformował na Twitterze, publikując nagranie z José Mourinho, który w odniesieniu do konkurencji stwierdził: "mam poważne kłopoty", czym wzburzył fanów. Miesiąc później za pośrednictwem tego samego medium Carlsen opublikował list otwarty w sprawie stawianych Niemannowi zarzutów. Poinformował, że wciąż chce grać w szachy, ale nie rywalizować z oszustami, stanowiącymi "egzystencjalne zagrożenie" dla tego sportu. Jego zdaniem 19-letni arcymistrz dopuścił się znacznie większej liczby oszustw, niż podejrzewano.
Warto dodać, że sam Niemann telefonicznie przyznał się oskarżycielowi z Chess.com, Danny'emu Renschowi, do części nieuczciwych praktyk. Mowa choćby o rozgrywce online z 2020 roku. Śledztwo wykazało, że podejrzane ruchy szachisty były idealnie zsynchronizowane z otwieraniem przez niego nowych kart w komputerze, co wiązałoby się z analizowaniem różnych możliwości z użyciem silnika szachowego. Wcześniej Niemann publicznie uznał oszustwa, jakich dopuszczał się w wieku 12 i 16 lat za "największy błąd jego życia". Tych błędów mógł jednak popełnić znacznie więcej.
Na początku września 2022 roku Niemann zdobył 2688 punktów w rankingu FIDE, co zagwarantowało mu 49 miejsce na liście najlepszych szachistów. To najwyższy wynik w jego dotychczasowej karierze. Jeśli oszustwa podczas rozgrywek zostaną mu jednak oficjalnie udowodnione dobra passa skończy się, zanim arcymistrz będzie obchodzić swoje 20. urodziny.