W ostatnich dniach na ścianach zniszczonych podczas wojny budynków w Kijowie, Borodziance i Irpieniu pojawiły się charakterystyczne graffiti. Spekulowano, że ich autorem może być artysta uliczny Banksy, który poprzez tę formę sztuki często reaguje na istotne tematy społeczno-polityczne. Twórca potwierdził ten fakt, publikując zdjęcie jednej z prac na swoim profilu na Instagramie.
Sztuka w czasach wojny
11 listopada na Instagramie artysty pojawiło się zdjęcie muralu na ścianie jednego z budynków w Borodziance. Przedstawia gimnastyczkę utrzymującą równowagę na będących elementem przestrzeni ruinach. Jak potwierdził cztery dni później "The Art Newspaper" nie była to jedyna praca Banksy'ego wykonana w Ukrainie. Powstała seria graffiti zwracająca uwagę na konsekwencje rosyjsko-ukraińskiego konfliktu, w skład której wchodzi łącznie 7 dzieł. Znalazły się w dotkniętych zniszczeniami trzech miastach, w tym na Placu Niepodległości w stolicy kraju - Kijowie.
Więcej ciekawych treści znajdziesz na stronie głównej Gazeta.pl
Banksy już wcześniej wspierał Ukrainę swoją sztuką. W marcu 2022 roku wystawił na aukcję jedną ze swoich antywojennych prac, "CND Soldiers", która oryginalnie pojawiła się w Londynie w czasie protestów przeciwko wojnie w Iraku. Została sprzedana za 81 tysięcy funtów, a cały dochód przeznaczono na finansowanie działalności dziecięcego szpitala. Mimo nalotów bombowców personel został na miejscu, by leczyć podopiecznych.
Niezwykle hojny klient zaoferował nam możliwość sprzedaży jednej z najważniejszych prac 'CND Soliders' autorstwa Banksy'ego, a cały dochód przekazać na rzecz szpitala dziecięcego Ohmatdyt w Kijowie.
- napisał wówczas przedstawiciel serwisu MyArtBroker.
Subtelna aluzja do Putina?
Największe emocje wzbudziła praca przedstawiająca małego chłopca pokonującego dorosłego mężczyznę w pojedynku judo. Uwadze komentujących nie uszedł uwadze fakt, że Władimir Putin pełnił funkcję ambasadora Międzynarodowej Federacji Judo i był też jej honorowym prezydentem. Banksy nie zabrał głosu w sprawie takiej interpretacji swojego muralu. Pozostałe prace przedstawiają niezidentyfikowanych ludzi, którzy próbują odnaleźć się w zaburzonej przez wojnę codzienności, m.in. dzieci bawiące się na zaporze przeciwczołgowej, kobietę w szlafroku w masce przeciwgazowej czy biorącego kąpiel starca. To nawiązanie do najbardziej poszkodowanych podczas obecnej sytuacji w Ukrainie anonimowych osób - cywili. Motyw zestawiania brutalności z niewinnością często pojawia się w twórczości Banksy'ego. Szokując w ten sposób odbiorców artysta najczęściej chce wzmocnić pokojowe przesłanie swoich dzieł.
Banksy wybrał też inne medium. Opublikował wideo
Na Instagramie brytyjskiego artysty ulicznego pojawiło się również nagranie dokumentujące jego pobyt w dotkniętych wojną ukraińskich miastach. Tłem filmu jest znany ukraiński utwór "Czerwona Ruta" Wołodymyra Iwasiuka , którego w 1979 roku zaatakowało KGB. Wykonują ją w pobliżu jednego z graffiti lokalne uliczne muzykantki. Poprzez tę formę Banksy'emu zależało na uczynieniu bohaterami nie tylko fikcyjnych osób, które przedstawiają jego prace, ale też prawdziwych ludzi dotkniętych wojną. Nagrał ich reakcje na powstałe graffiti.
Tu spadła bomba i wielu ludzi zginęło. Moja córka chodziła tu do przedszkola. Tyle już przepłakałyśmy, że nie mamy więcej łez.
- komentuje matka kilkuletniej dziewczynki przyglądająca się dziełu. Artysta odniósł się do tych słów w opisie nagrania, przyznając, że "złamały mu serce". Po publikacji wideo Ukraińcy zaczęli dziękować Banksy'emu za okazane kolejny raz wsparcie.
Ukraina to mój dom i również uważam, że nie zostało mi więcej łez... A potem i tak płaczę widząc kobiety, które zostały wdowami, całe wsie zniszczone przez Rosjan, setki grobów powstałych po okupacji, moje rodzinne miasto pozbawione elektryczności. Rosja spowodowała wiele łez, ale Ukraina pozostanie silna i zwycięży.
- skomentowała film użytkowniczka Anna Kukharenko. Niektórzy uznali też, że wykonane prace zmieniły ich percepcję tego gatunku sztuki.
Pomóż Ukrainie, przyłącz się do zbiórki. Pieniądze wpłacisz na stronie pcpm.org.pl/ukraina