Liczona w dziesiątkach tysięcy publiczność, a na scenie coraz większa plejada międzynarodowych artystów sprawiły, że festiwal Jazz na Starówce z roku na rok cieszy się coraz większym uznaniem miłośników jazzu. Nic dziwnego, przez dwa letnie miesiące na Rynku Starego Miasta podziwiać bowiem możemy już nie tylko światowe gwiazdy, ale też jazzowe premiery i festiwalowe odkrycia.
Takim właśnie wydarzeniem będzie dzisiejszy koncert inauguracyjny, którego bohater - norweski pianista Tord Gustavsen - nazywany jest jednym z najbardziej kreatywnych i nowatorskich pianistów jazzowych ostatnich lat.
Na skandynawskiej scenie Gustavsen debiutował w latach '90. Międzynarodową sławę przyniosły mu jednak dopiero nagrania zrealizowane pod egidą renomowanej monachijskiej wytwórni ECM Records, w której ukazały się już cztery jego autorskie albumy ("Changing Places", "The Ground", "Being There", "Restored, Returned"). "Sposób, w jaki Gustavsen łączy historię jazzu z nordyckimi nastrojami i lirycznym pięknem, wywiera niezwykle intrygujący wpływ na dzisiejszą scenę muzyczną", "Skandynawski mistrz minimalizmu!", "Niesamowita głębia emocji, subtelny groove, niezapomniana muzyka" - zachwycali się krytycy.
Ale jego muzyka wcale nie jest tak łatwa do zdefiniowania, bo obok odniesień do skandynawskiego folkloru i jego charakterystycznego chłodu znajdziemy tu elementy cool jazzu, energetycznego funky, a nawet radosnej muzyki karaibskiej i gospel.
Zresztą sam Gustavsen wydaje się człowiekiem bardzo zagadkowym. - To introwertyk i erudyta - mówią jego przyjaciele. I nie ma w tym cienia przesady. Czterdziestoletni dziś pianista, absolwent Konserwatorium w Trondheim oraz teorii jazzu na Uniwersytecie w Oslo, studiował także psychologię, która - zaraz obok muzyki - jest głównym przedmiotem jego zainteresowań. Tu szczególną uwagę zwraca przede wszystkim jego filozoficzno-psychologiczna rozprawa pt. "Dialektyczny erotyzm improwizacji" będąca swoistym credo artysty.
Warszawski koncert Tria Torda Gustavsena może się okazać jednym z najważniejszych wydarzeń w programie tegorocznej edycji festiwalu. Pianista od kilku lat zajmuje bowiem czołowe miejsce w jazzowych rankingach, zaś jego najnowsza płyta "Restored, Returned" przyjęta została z aplauzem przez krytyków, zdobywając Norweską Nagrodę Grammy oraz NOPA Music Prize przyznawaną przez Norweskie Stowarzyszenie Kompozytorów. Na Starówce towarzyszyć mu będą kontrabasista Mats Eilertsen oraz perkusista Jarle Vespestad.
W programie trwającego do końca sierpnia festiwalu na miłośników jazzowych odkryć czekać jeszcze będzie sporo atrakcji. 9 lipca muzyczny koktajl współczesnego jazzu, zachodniej muzyki klasycznej i greckiego folkloru przedstawi polsko-grecki zespół Naxos Quintet, w którym zagrają m.in.: Milo Kurtis (instrumenty perkusyjne, śpiew), Elektra Kurtis-Stewart (skrzypce), Apostolis Anthimos (gitary, perkusja). Tydzień później szykuje się spotkanie z kolejnym znakomitym pianistą skandynawskim Martinem Tingvallem (16 lipca), którego krytycy jazzowi ochrzcili kontynuatorem dzieła tragicznie zmarłego przed paroma laty Esbjörna Svenssona.
Po raz pierwszy w Polsce usłyszymy także kwartet młodego norweskiego gitarzysty Steinara Aadnekvama (30 lipca) oraz zespół kubańskiego skrzypka Omara Puente (27 sierpnia), w którego kompozycjach jazz krzyżuje się z klasyką i gorącą salsą. Premierą Jazzu na Starówce będzie również występ austriackiego perkusisty Manu Delago i jego formacji The Wokheads (6 sierpnia). Artysta, którego zaprosiła ostatnio do współpracy sama Björk, zasłynął głównie jako wirtuoz oryginalnego, melodycznego instrumentu perkusyjnego hang, zwanego również "głosem bogów".
Na festiwalowej scenie zagrają ponadto: nominowana dziesięciokrotnie do nagrody Grammy i porównywana z Dinah Washington oraz Arethą Franklin duńska wokalistka Caecilie Norby wraz z doskonale już znanym polskiej publiczności kontrabasistą Larsem Danielssonem (20 sierpnia), kwartet amerykańskiego trębacza Gary'ego Guthmana (13 sierpnia) oraz legenda polskiej muzyki fusion lat '70., czyli zespół Laboratorium (23 lipca).
XVII Międzynarodowy Plenerowy Festiwal "Jazz na Starówce", Rynek Starego Miasta, godz. 19; w każdą sobotę 2 lipca - 27 sierpnia 2011, www.jazznastarowce.pl
