19 stycznia 2021 roku, dzień po aresztowaniu rosyjskiego działacza opozycyjnego Aleksieja Nawalnego, na jego kanale na Youtubie ukazał się film dokumentalny "Pałac dla Putina. Historia największej łapówki". Produkcja przybliża śledztwo na temat znajdującej się na przylądku Idokopas nad Morzem Czarnym rezydencji prezydenta Władimira Putina. Autorzy filmu donoszą, że nieruchomość jest obecnie najdroższą posiadłością świata. Jej wartość szacuje się na 100 miliardów rubli (czyli około pięciu miliardów złotych) - budowa obiektu miała być sfinansowana z pieniędzy pokątnie wyprowadzonych ze skarbu państwa.
Dokumenty o Putinie. Gdzie je obejrzeć?
"Wyobrażacie sobie Księstwo Monako? To mały, ale odrębny kraj. A tu mówimy o nieruchomości o wielkości 39 księstw Monako. Został zbudowany tak, żeby nie można było się do niego dostać ani drogą lądową, ani morską, ani powietrzną" - przekazuje lektor w trakcie filmu. Zgodnie z ustaleniami Nawalnego, rezydencja Putina zajmuje 7800 hektarów. Opozycjonista utrzymuje, że "to najbardziej strzeżone miejsce w Rosji, a właściwie państwo w państwie".
Twórca tłumaczy też: "Ten film to nie tylko research, ale w pewnym sensie także portret psychologiczny. Bo naprawdę chcę zrozumieć, jak zwykły oficer sowiecki mógł się przeistoczyć w szaleńca opanowanego żądzą pieniądza i luksusów i gotowego zabijać i niszczyć kraj w imię swojej skrzyni ze złotem". Tak też Nawalny opisuje jak, jeszcze w latach 80. przyszły prezydent Rosji nawiązał kontakty z ludźmi, którzy w przyszłości mieli stać się jego głównymi i nielegalnymi sponsorami, analizuje początki jego kariery politycznej i m.in. opisuje jak jeszcze jako kierownik FSB pomagał skorumpowanym urzędnikom uniknąć konsekwencji prawnych ich oszustw.
Produkcję z polskim tłumaczeniem wyemitowała stacja TVP Info 24 stycznia 2021 roku. Film został zrealizowany po rosyjsku, ale ciągle dostępny jest na YouTubie z angielskimi napisami. Obecnie (stan 24 lutego 2022 roku) ma 121 845 757 wyświetleń. Już pół godziny po tym, jak pojawił się w sieci, miał pół miliona odsłon, a po jednym dniu licznik pokazywał 25 mln wyświetleń.
O tym, jak Władimir Putin doszedł do władzy 31 grudnia 1999 roku, opowiada także głośny dokument "Świadkowie Putina" w reżyserii Witalija Manskiego, jednego z najbardziej uznanych współczesnych dokumentalistów. Znany jest m.in. z obrazu "Pod opieką wiecznego słońca", zwyciężył też 13. Millennium Docs Against Gravity. Reżyser "był szefem departamentu dokumentalnego rosyjskiej telewizji publicznej, kiedy kraj przechodził z epoki Jelcyna do autorytarnego reżimu Putina. Był świadkiem tego, jak Putin podjął pierwsze kroki, aby zlikwidować demokratyczne reformy Jelcyna. Na podstawie unikatowych materiałów z lat 1999-2000, relacji świadków oraz własnych doświadczeń, stworzył niezwykle intymny portret Władimira Putina i przełomowego okresu w historii Rosji. Dziś sam reżyser mieszka na Łotwie, a większość członków sztabu wyborczego Putina albo nie żyje, albo mieszka poza granicami Rosji" - streszcza serwis vod.pl. Na tej stronie produkcję można obejrzeć po wykupieniu dostępu za 9,90 zł. Film dostępny będzie tam do 1 kwietnia 2022 roku.
Obejrzeć można go także na stronie VOD.MDAG.PL - tutaj strona proponuje jednorazowy dostęp za 9,50 pl lub karnet na kilka filmów ze swoich zasobów. Opcja jest o tyle korzystna, że na tym samym seriwsie dostępny jest również "Donbas" w reżyserii Siergieja Łoźnicy, który został nagrodzony za najlepszą reżyserię w sekcji Un Certain Regard na Festiwalu Filmowym w Cannes.
"Akcja filmu rozgrywa się w Donbasie, wschodnim regionie Ukrainy, kontrolowanym przez liczne grupy przestępcze. Trwa wojna hybrydowa – konflikt pomiędzy ukraińską armią zasilaną ochotnikami a bojówkami separatystycznymi wspieranymi przez rosyjskie oddziały. Siergiej Łoźnica zabiera nas w podróż przez Noworosję – państwo-widmo, w którym żołnierze nie wiedzą, kto nimi dowodzi, a sąd odbywa się na ulicy w postaci publicznych linczów. Tu propaganda uchodzi za prawdę, wojna za pokój, a nienawiść deklarowana jest jako miłość. Jedynym sposobem na przeżycie jest śmiech..." - czytamy w opisie dystrybutora.
Polskie filmy dokumentalne o Putinie online
Dziennikarka Barbara Włodarczyk od lat zajmuje się publicystyką międzynarodową, a zwłaszcza tematyką krajów byłego ZSRR. Od 2004 do 2009 roku była korespondentką TVP w Moskwie, widzowie doskonale kojarzą jej autorski cykl reportaży "Szerokie tory". Kręci także filmy dokumentalne, których znaczną część można zobaczyć na vod.tvp.pl. W zbiorach TVP znajduje się m.in. jej "Szalona miłość. Rosjanie i Putin" z 2014 roku. "Kto i za co kocha Putina? Jak przejawiają swoją miłość? Ile są gotowi dla niego znieść? Żeby to zrozumieć, autorka filmu odwiedza trzy różne miejsca – Moskwę, Krym i tzw. głubinkę, czyli rosyjską prowincję. W Moskwie jej przewodnikiem jest 27-letni Żenia, który zrobił film o Putinie w ramach prokremlowskiej organizacji Sieć, w Sewastopolu – Eduard, były oficer śledczy, który kilka lat temu odszedł z milicji, bo nie chciał pisać raportów po ukraińsku, a w wiosce Zamtyie – emerytowana pielęgniarka Walentyna" - czytamy w streszczeniu. Bo jak zauważa Włodarczyk, Putin "niezmiennie cieszy się poparciem większości Rosjan. I im bardziej jest krytykowany przez Zachód, tym wyższe ma rankingi, a po aneksji Krymu bije rekordy". Fenomen absurdalnego niemal poparcia dla wodza analizowała też w dokumencie "Putin 4.0" z 2018 roku.
Dlaczego Rosjanom nie przeszkadza wojna, a wręcz do niej dążą, Włodarczyk analizowała z kolei w nakręconym w 2015 roku filmie "Święta wojna Rosjan". "Dlaczego Rosjanie uważają, że wojna jest święta? Czy są gotowi bronić własnych interesów bez względu na cenę? Co myślą na temat zaangażowania ich żołnierzy w Donbasie? Odpowiedzi na te pytania udzielają m.in. uczestniczka blokady Leningradu, żołnierze, którzy walczyli w Afganistanie i Czeczenii, a także krewni zabitego w Donbasie rosyjskiego żołnierza-ochotnika" - zapowiada krótkie streszczenie. Film dostępny jest na vod.tvp.pl z polskimi napisami dla niesłyszących.
Filmy dokumentalne o współczesnej Rosji
Także stacja ARTE TV zapewnia dostęp do filmów dokumentalnych o Rosji online. W serii ARTE Reportage na stronie internetowej dostępny jest najnowszy dokument "Rosja: historia według Putina" w reżyserii Vladimira Vasaka i Elyzavety Zamyslovej z 2021 roku. Tłumaczą: "Trzydzieści lat po upadku ZSRR Rosja Władimira Putina próbuje wzmocnić swoje wpływy poprzez obecność na Ukrainie, czy w Gruzji. W reportażu przyglądamy się, jak do tego celu wykorzystuje się retorykę o silnym państwie gotowym odbudować wokół siebie dawny sojusz, a także o zagrożonej ojczyźnie, której należy bronić za wszelką cenę". Film dostępny jest w sześciu wersjach językowych: z polskimi napisami, niemieckim dubibingiem, niemieckimi napisami dla niesłyszących, francuskim dubbingiem oraz napisami dla niesłyszących. Można włączyć jeszcze napisy w języku włoskim, hiszpańskim lub angielskim.
Na stronie dostępny jest także dokument "30 lat po rozpadzie Związku Radzieckiego". Streszczenie fabuły mówi: "Według Władimira Putina rozpad ZSRR był jedną z największych katastrof geopolitycznych XX wieku. To wtedy własną drogą poszło piętnaście państw – wśród nich Ukraina, Białoruś i Litwa. Wykuły one nowe więzy zależności od Rosji. Część z nich rozwinęła demokrację według zasad obowiązujących w Europie Zachodniej. Ale w Azji Środkowej dawni wyżsi urzędnicy partyjni zamienili się w autokratycznych przywódców".
Poza tym obejrzeć można także dokument "Rosja, Ukraina i przyszłość Krymu" i "Rosja: gigant o dwóch twarzach". Tutaj twórcy tłumaczą: "Władimir Putin lubi promować się w kontekście ogromnych przedsięwzięć: mostów, autostrad, czy połączeń kolejowych. W naszej analizie pokazujemy jednak, że Rosja ma dwie twarze: nowoczesną – tę, której symbolami są Moskwa czy Sankt Petersburg – i nieudolną – zmagającą się z biedą, starzeniem się społeczeństwa i osłabioną sankcjami".
Czytaj więcej o ataku Rosji na Ukrainę:
- RCB ostrzega Polaków przed dezinformacją ze strony Rosji. Trolle sieją zamęt. [DisInfo Radar]
- Ukraina. Jak pomóc mieszkańcom kraju? "Najbliższe tygodnie krytyczne". Już trwają zbiórki
- Rosjanie wchodzą właściwie z każdej strony. Naloty odnotowane w całej Ukrainie
- Rosyjskie wojska dotarły już do okolic Kijowa. W stronę stolicy Ukrainy jadą kolejne czołgi
